Verneområda
Verdsarvområdet Vestnorsk Fjordlandskap, delområde Nærøyfjorden, er sett saman av fleire verneområde av ulik kategori, samt busette område utanfor vern etter naturvernlova.
Føremål for Nærøyfjorden Landskapsvernområde
«Føremålet med Nærøyfjorden landskapsvernområde er å ta vare på det eigenarta natur- og kulturlandskapet frå fjord til fjell med eit mangfaldig plante- og dyreliv skal takast vare på. Slåtteteigar, beitelandskap, stølsområde, gardsbruk og kulturminne er framleis i aktiv bruk gjennom landbruket, og dette er ein vesentleg del av landskapet sin karakter, og er ein del av landskapsvernet.»
Føremål for Bleia – Storebotnen landskapsvernområde
”Føremålet med Bleia – Storebotn landskapsvernområde er å ta vare på eit vakkert og eigenarta natur og kulturlandskap frå fjord til fjell. Her utgjer bre-isen si forming av det gamle slettelandet og fjordlandskapet med ein variert vegetasjon og fauna med villrein ein vesentleg del av landskapets karakter.”
Føremål for Bleia naturreservat
”Føremålet med fredinga er å sikre ein lokalitet med urvalmue (Papaver radicatum ssp. relictum) av særleg vitskapleg verdi og eit særmerkt fjordlandskap sin kvartærgeologi med uvanleg storskala ravinar og fjellryggar, og med eit botanisk og urskogprega verdfullt område frå fjord til høgfjell.”
Føremål for Nordheimsdalen naturreservat
”Formålet med fredinga er å sikre eit skogområde med alt naturleg plante- og dyreliv. Av spesielle kvalitetar kan nemnast at området utgjer eit intakt nedbørsfelt med ein skoggradient frå fjøre til fjell, og som ha eit uvanleg stort mangfald av ulike furuskogstypar som høyrer heime i dei indre fjordstroka, til dels med eit urskogpreg som truleg er det sterkaste ein finn på Vestlandet.”
Føremål for Grånosmyrane naturreservat
”Føremålet er å frede eit fjell- og våtmarksområde med hekkefunksjon for eit rikt og sårbart fugleliv.”
Mål for forvaltninga i busettingsområde
Busettingsområde som ligg innanfor verdsarvgrensene skal forvaltast på ein slik måte at natur- og kulturminneverdiar ikkje vert forringa. Med verdsarvstatus er det viktig å sikre heilskapen i landskapsbiletet på tvers av vernegrensene, og sikre dei geologiske prosessane, ta vare på det eineståande vakre landskapet, med kulturlandskapet og levande bygder.
Dei fleste busettingsområda ligg i Aurland kommune, med unnatak av gardane Stalheimsøyni og Sivlesøyni i Voss kommune. Arealforvaltninga vil i busettingsområde i hovudsak skje etter plan- og bygningslova. Føremålet til Plan og bygningslova (§ 2) er formulert slik:
”Planlegging etter loven skal legge til rette for samordning av statlig, fylkeskommunal og kommunal virksomhet og gi grunnlag for vedtak om bruk og vern av ressurser, utbygging, samt å sikre estetiske hensyn. Gjennom planlegging og ved særskilte krav til det enkelte byggetiltak skal loven legge til rette for at arealbruk og bebyggelse blir til størst mulig gavn for den enkelte og samfunnet. Ved planlegging etter loven her skal det spesielt legges til rette for å sikre barn gode oppvekstvilkår.”
(Foto: Torunn Todal Laberg)