Eit landskap i endring

Nærøyfjorden som del av Vestnorsk fjordlandskap, er skrive inn på Verdsarvlista til UNESCO grunna spennvidda mellom fjorden og fjella som gjev eit variert bilete av fjordfenomenet.

Området er prega av særmerkte formasjonar, levande geologiske prosessar og kontrastar i klima frå fjord til fjell.

Berggrunnen i området legg grunnlaget for vegetasjon, næringsgrunnlag og busetnad i området. Under den kaledonske fjellkjedefoldinga for over 400 millionar år sidan, vart store flak av grunnfjellsbergartar skuva saman og omdanna til næringsfattige og harde bergartar som la seg oppå yngre, fyllittiske bergartar. Dette kjem fram som karakteristiske fargenyansar i fjellet og har samstundes kommersielt interessante eigenskapar, (t.d. anorthositt-gruvene i Nærøydalen).

Fjordar og store fjorddalar

  • Nærøyfjorden

  • Aurlandsfjorden

  • Sognefjorden

  • Nærøydalen

  • Aurlandsdalen

  • Lærdalsdalen

  • Flåmsdalen

Skredfar

I dei bratte fjordliene finn vi dramatiske vitnesbyrd om den ville naturen i form av faste skredfar, raskjegler og årvisse snøskred. Dette skuldast at bergarten i området forvitrar lett og kan vere ustabil.

  • Inste – og Ytste Drøfti på nordsida av Bleia
  • Breidskrea utom Bakka
  • Bleiaområdet, ovanfor Revsnes, trer det fram tydeleg spor etter eit større fjellskred
  • Oppover dalen i Lærdal er det òg ei rekkje døme på skred og rasvifte

Brear

Innanfor området finn vi både større brear og mindre «evige» snøfonner. 

  • Fresvikbreen (1648 moh) på vestsida av Nærøyfjorden er den største breen i området
  • Den mindre breen Syrdalsbreen (1761 moh) ligg på austsida av Nærøyfjorden
  • Ein liten bre ligg og på austsida av toppen Bleia (1717 moh)
  • Nær Fresvikbreen, og i fjellområda mellom Aurlandsfjorden og Nærøyfjorden finn ein òg fleire småbrear og evige fonner
  • Det finnest store fonner og småbrear i fjellområda i Aurland. Dei viktigaste er Vargebreen og Skommabreen, Blåskavlen og Storskavlen.

Vassdrag og fossar

Dei store fossane i området er kjende attraksjonar. Etter at breisen forsvann, er det i geologisk samanheng det rennande vatnet i elver og bekkar som formar landskapet. At det finst heile vassdrag utan inngrep, der erosjons- og landformingsprosessane går naturleg, er særprega for vårt område.

  • Sivlefossen og Stalheimsfossen inst i Nærøydalen

  • Brekkefossen og Rojandefossen i Flåmsdalen

  • Stødnofossen i Lærdal

  • Turlidfossen i Aurland

  • Kjelfossen i Gudvangen

  • Huldafossen i Fresvik

  • Undredalselvi

  • Dyrdalselvi

  • Kolarselvi (Norheimsdalen)

  • Øvre del av Erdalselvi

  • Nisedalselvi

  • Vossovassdraget

  • Flåmsvassdraget

(Framsidefoto: Ruben Bøtun "Huldafossen")

LandskapGasta DesignVassdrag, brear, fresvikbreen, skredfar, Fjordar